Net als veranderingen in de mode zijn er ook veranderingen in het soort dieet dat door mensen wordt aangeraden. Hierdoor is er een enorm scala aan diëten ontstaan waarbij het lastig is te onderscheiden welk dieet goed voor je is en welk dieet niet. Van alle verschillende vormen van diëten zijn de soorten grofweg in te delen in diëten die minderen in calorieën, koolhydraten, vet of glycine. Ook zijn er diëten beschikbaar waar voedsel in zijn geheel minder wordt gegeten.
Als je op zoek bent naar een bepaald dieet is het belangrijk voor ogen te hebben wat jouw doel is. Op basis van de volgende beschrijvingen per dieet zou je voor jezelf kunnen bepalen wat het geschikte dieet voor je is. Als je een bepaalde gezondheidstoestand heeft, is het verstandig voor het starten van een dieet even met je arts te overleggen.
Dieet op basis van een mindering in calorieën
Een dieet waarbij wordt geminderd op de calorieën heeft als doel het lichaam een andere bron van energie te laten verbranden. Bij het produceren van energie door het lichaam worden calorieën verbrandt. Door minder calorieën te eten dan het lichaam nodig heeft, zal het lichaam geen calorieën meer verbranden, maar vet. Op deze manier hoopt iemand die gebruik maakt van dit dieet van zijn of haar vet af te komen en af te vallen.
Een dieet gebaseerd op het minderen van calorieën is te herkennen aan het soort eten dat erin voorkomt. Deze veelvoorkomende voedingsmiddelen zijn onder andere vers fruit, volgranen en brood. Ook zuivelproducten met weinig vet, vis en bonen komen voor op het menu van dit dieet. Het voedsel wordt bereid met gebruik van zo min mogelijk calorieën. Vaak is het voedsel in dit soort diëten gestoomd, gekookt of gegrild met zo min mogelijk tot geen gebruik van boter.
Belangrijk bij dit dieet is dat je niet te weinig calorieën tot je neemt. Dit kan namelijk zorgen voor efficiënter gebruik van energie door het lichaam. Dit heeft tot gevolg dat het lichaam minder calorieën hoeft te verbranden om energie op te bouwen. Hierdoor wordt minder vet verbrand waardoor minder eten juist niet zal leiden tot een vermindering van het gewicht. Het calorieëndieet kan het beste niet te lang worden aangehouden, omdat dit kan leiden tot een tekort aan bepaalde voedingsstoffen in het lichaam.
Dieet op basis van een mindering in vet
Een dieet waarbij minder vet wordt gegeten is veelal gebruikt voor afvallen of het verminderen van cholesterol in het lichaam. Veelal gaat een mindering van vet gepaard met een mindering in calorieën. Dit komt, omdat vette voedingsmiddelen het meeste energie opleveren in het lichaam. Meer dan bijvoorbeeld eiwitten en koolhydraten. Producten met veel vet bevatten dus ook veel calorieën.
Voedingsmiddelen die veelal in een dit dieet voorkomen zijn bruin brood, cornflakes, fruit en groenten als bonen en erwten. Dit zijn dus vaak plantaardige producten die veel ijzer en koolhydraten bevatten. Eiwitten worden verkregen uit dierlijke producten met een laag vetpercentage zoals zuivel en melk met weinig tot geen vet en ook vleessoorten met een laag vetpercentage.
Onderzoek heeft aangetoond dat dit dieet geschikt is om gewicht te verliezen. Het verlies in gewicht is echter niet het directe resultaat van een vermindering van vet, maar de vermindering van calorieën die ermee gepaard gaat. Een voordeel van dit dieet boven het calorieëndieet is echter dat het verlies van gewicht gepaard gaat met een vermindering van cholesterol.
Belangrijk bij dit dieet is dat je niet helemaal stopt met het tot je nemen van vet. Bepaalde voedingsstoffen zoals vitaminen die in vet oplosbaar zijn, hebben dit nodig om hun werk in het lichaam te doen. Ook zorgt vet voor het leveren van andere voedingsstoffen die in het lichaam van belang zijn zoals linolzuur dat wordt gebruikt voor de productie van bepaalde hormonen die verantwoordelijk zijn voor de juiste werking van het hart, de longen, zenuwen, geslachtsorganen, nieren en de bloedvaten.
Dieet op basis van een mindering in koolhydraten (keto / ketogeen dieet)
In een dieet waarin op koolhydraten wordt geminderd, zal je veel gebruik maken van proteïnen en vetten. Er wordt dus veel gebruik gemaakt van dierlijke producten. Producten die moeten worden beperkt in dit dieet zijn brood, granen, aardappelen en veel soorten fruit. Bij dit dieet is het de bedoeling dat calorieën in het geheel in mindering moeten worden gebracht. Dit is met dit dieet mogelijk, omdat proteïnen zorgen voor een vermindering van het hongergevoel wat er voor zorgt dat je minder gaat eten.
De mindering in calorieën die de brandstof vormen voor het brein, de zenuwen en de longen zal het lichaam compenseren met de aanmaak van ketonen die worden gemaakt uit lichaamsvet. Dit zorgt ervoor dat in het begin van het dieet een groot verlies aan gewicht plaatsvindt. Hierdoor lijkt dit dieet heel aantrekkelijk, maar men moet niet vergeten dat maar een klein deel hiervan lichaamsvet is. Proteïnen, afkomstig uit de spieren, worden veel meer afgebroken. Als men stopt met het dieet en weer terugvalt in de normale of aangepaste eetgewoontes, zal het gewicht door inname van proteïnen weer toenemen.
Vasten (intermittent fasting)
Dit dieet is lang niet geschikt voor iedereen en moet in overleg en onder begeleiding van een arts worden gevolgd. Het dieet wordt sterk afgeraden aan mensen die zwanger of zogend zijn of diabetes hebben. Zwangeren en zogenden kunnen namelijk niet alle benodigde voedingsstoffen voor hun groeiende baby’s verschaffen. Mensen met diabetes kunnen door dit dieet een lage suikerspiegel verkrijgen wat kan leiden tot duizeligheid, vermoeidheid en zwakheid. Dit dieet moet ten alle tijden slechts tijdelijk worden gedaan. Het houdt een tijdelijke onthouding van voeding en een strenge beperking van calorieën in. Het compleet onthouden van voedsel is slechts voor een korte tijd mogelijk.
Hoewel een enorm gewichtsverlies zou moeten plaatsvinden bij dit dieet door de onthouding van veel calorieën, gaat dit proces maar heel langzaam. Dit komt, omdat de stofwisseling bij dit dieet heel erg traag verloopt. Een tweede factor die dit dieet onaantrekkelijk maakt, is dat er veel meer proteïnen zullen worden afgebroken voor energie dan lichaamsvet. Een derde factor waar rekening mee gehouden moet worden bij dit dieet, is dat er een kans bestaat op het ontstaan van een lage bloedsuikerspiegel.
Het gewichtsverlies van het vasten is tijdelijk. Het verlies aan eiwitten en water tijdens dit dieet, wordt na het oppakken van oude eetgewoonten weer hersteld. Er zijn vele diëten beschikbaar, maar slechts een aantal zijn echt veilig om te blijven volgen. Kijk dus goed welk dieet bij jou past en overleg eventueel met je arts of dit dieet veilig is.